De waarheid over de Stroppendragers van Gent

Wat deed keizer Karel met de rebelse Gentenaars ?

Vanwaar toch die strop en de bijnaam van de Gentenaars? Keizer Karel was al een tijdje weg uit zijn geboortestad maar hij had er via zijn zuster Maria van Hongarije wel nog de touwtjes in handen. Hij legde enkele maatregelen op die niet door iedereen gesmaakt werden. Zo moesten via belastingen de hoge kosten van Karels oorlogsvoering worden gefinancierd. Er ontstak hevig verzet vanwege de bevolking tussen 1539 en 1540. Hierop kwam Karel hoogstpersoonlijk vanuit Spanje, weliswaar met een paar tussenstops, naar Gent om de tegenstribbelende inwoners een lesje te leren. Kanonnen werden opgesteld op de Vrijdagmarkt. Duitse en Nederlandse legers bezetten de stad terwijl Karel zich terugtrok in het Prinsenhof waar hij geboren was.. Lees meer

Kunnen Gentenaars fier zijn op de bijnaam van Stroppendrager?
  • Wat heeft Gent met keizer Karel?
  • Hoe is de Stroppendrager ontstaan?
  • Verken het stemmige Prinsenhof
  • Ga oog in oog staan met de Stroppendrager, met keizer Karel
  • Lees over de verdwijning van de maquette 
Gratis reisgids downloadenKoop de volledige reisgids voor € 8,50

Concessio Carolina

Er vonden een paar vergaderingen plaats met het stadsbestuur met als resultaat het uitvaardigen van de Concessio Carolina. Dit was een stadskeure (handvest die stadsrecht verleende) die van kracht ging op 30 april 1540. Voortaan zou de stad beknot worden in het gezag en werd alzo de vorstelijke controle verscherpt. De heethoofden van de opstandbeweging werden ter orde geroepen, kregen nog een schijnkans om hun leven te beteren maar werden dan onthoofd (op het Veerleplein) en eentje werd levend verbrand. Hun namen staan op de muren onder de Donkere Poort (zie ook onder letter C). Deze bestraffing moest de Gentenaars doen inzien dat ze voortaan beter maar de directieven opvolgden.

Blootvoets met strop

Om helemaal zeker te zijn om de Gentenaars opnieuw in het gareel te krijgen bedacht Karel nog een extra straf. Zo moesten ambtenaren, edellieden en enkele burgers met een strop om de nek blootvoets in een tabbaard gekleed en achter elkaar aanlopend de straat op voor … een boetewandeling. De bijnaam ‘Stroppendrager’ was een feit.

Donkere Poort en Hof ten Walle

De Donkere Poort is het enige zichtbare overblijfsel van het Hof ten Walle, aanvankelijk een motte dat werd uitgebouwd tot een versterkt kasteel. Het lag op een domein dat in 1064 al was in leen gegeven door graaf Boudewijn V van Vlaanderen.  Toen het Gravensteen niet langer meer voldeed als woning voor de graven, verhuisden ze begin 14de eeuw naar het Hof ten Walle. Halfweg die eeuw kwam het slot in handen van Lodewijk van Male, graaf van Vlaanderen, die het liet verbouwen en uitbreiden met onder meer een slotgracht en een muur eromheen. 

Eertijds kon je via de ‘Donkere Poort’, de noordelijke buitenpoort van het kasteel, naar het voorhof ervan. Het onderste deel van de poort bevat nog grotendeels het oorspronkelijke metselwerk, de verdieping erboven dateert uit de 19de eeuw en deed toen dienst als woning bij de ernaast gelegen vroegere katoenspinnerij. Onder de Donkere Poort lees je op de muren de namen van mensen die terechtgesteld werden omwille van hun overtuiging (protestanten) of gewoon op bevel van Keizer Karel V.

Prinsenhof

Dit pleintje, het Prinsenhof, maakte deel uit van het grote domein van de graven van Vlaanderen waarover ook sprake onder letter C.  Later woonden hier nog hertogen van Bourgondië en Habsburgse vorsten. Op deze plek werd niemand minder dan de latere keizer Karel geboren op 24 februari 1500. Vanaf dan is er sprake van het Prinsenhof. Het standbeeld op het pleintje stelt de fiere Karel V voor. Dit is een kopie van een 16de-eeuws standbeeld dat in het Prado in Madrid te zien is. Het beeld werd geschonken door de Spaanse keizersstad Toledo (vroegere hoofdstad van Spanje) aan Gent in 1966. Tijdens de middeleeuwen hebben in deze buurt leeuwen en andere exotische dieren rondgelopen want zowat 300 jaar lang, tot in de 17de eeuw bevond zich hier een dierentuin. Geen paniek, je zal ze dus vandaag niet meer tegenkomen. De dieren zijn intussen vervangen door planten en bloemen want de Karmelieten paters, die op de aanpalende site woonden, toverden de tuin om in een kloosterhof. 

Gestolen maquette

Wat ook verdwenen is, is de maquette van het Prinsenhof. Die stond op de rechthoekige sokkel die er nu dus wat verweesd bijstaat. De maquette werd gestolen en nog geen week later teruggevonden. In stukjes gezaagd en aangeboden op de rommelmarkt bij Sint-Jacobs enkele straten verder. 

Na de regeerperiode van aartshertogen Albrecht en Isabella raakte het Prinsenhof in verval halfweg de 17de eeuw. Pas eind 18de eeuw kwam er opnieuw wat ‘leven’ op de site. Industrieel leven dan wel met een suikerfabriek, een zeepziederij en een katoenspinnerij. Er werd duchtig verbouwd maar de Donkere Poort (zie ook letter C) bleef gespaard. Vandaag is er enkel nog een woonfunctie in het Prinsenhof. 

Reviews en beoordelingen Stroppendragers

Heb je zelf tips of opmerkingen over Stroppendragers van Gent? Plaats je beoordeling

Als eerste onze promoties ontvangen?

Mis geen enkele van onze exclusieve aanbiedingen en last-minutes.

Deel deze info