Het Europees Parlement is de volksvertegenwoordiging van de Europese Unie. Ter gelegenheid van het Verdrag van Rome (1957) kwam het parlement voor het eerst samen. In de beginfase gaf het EP voornamelijk advies, maar gaandeweg kreeg het meer wetgevende bevoegdheden op het gebied van bv landbouw, milieu, voedselveiligheid, de begroting van de Europese Unie. Alzo vormt het EP samen met de Raad van de Europese Unie de wetgevende macht. D.w.z. dat het EP Europese wetten die door de Europese Commissie worden voorgedragen kan aannemen, wijzigen of verwerpen.
Om de vijf jaar worden de 751 leden rechtstreeks verkozen (laatste verkiezing mei 2014). Het aantal leden per land is bepaald door het aantal inwoners. Momenteel telt België 21 Europese parlementariërs (2,8%). Elke maand zijn er gedurende vier dagen plenaire zittingen in Straatsburg waar er dus ook een halfrond is. Andere vergaderingen worden in Brussel gehouden waar ook de vaste parlementaire commissies (20 in totaal) plaatsvinden. De maandelijkse verhuis van dossiers en kantoorbenodigdheden is een dure aangelegenheid maar kadert in de EU-plicht om ook in Frankrijk telkens te vergaderen.
Wat weinigen zullen weten, is dat je geen Europees parlementariër of ambtenaar hoeft te zijn om dit gebouw te mogen betreden. Je kan er dus als bezoeker gratis in met audiogids van ma tot do (10u-15u) en op vr (10u), in groep mits vooraf gereserveerd. Bovendien alleen op momenten dat er geen plenaire zittingen zijn. Maar als je de kans krijgt voor een bezoek … beslist doen. Het halfrond waar de vergaderingen met de parlementariërs worden gehouden, oogt impressionant. En misschien krijg je na dit geleid bezoek een wat minder kritische indruk over het ‘object’ Europa. Meer info op www.europarl.europa.eu
Berlaymontgebouw
In dit moderne gebouw in de vorm van een kruis, aan het Schumannplein, zetelt de Europese Commissie. Tot dan stond er op die plaats een meisjesschool van ‘les Dames du Berlaymont’, vandaar de naam. Het ontwerp was een gezamenlijk project van architect Lucien de Vestel, Jean Gilson, Jean en André Polak. Het kwam begin de jaren ‘90 in het nieuws door de asbestvervuiling en de torenhoge kosten om die te verwijderen. Pas sedert 2004 is het gebouw opnieuw in gebruik genomen. Het biedt plaats aan ruim 3000 werknemers van de Europese Commissie.
Bezoek uitsluitend voor groepen, aanvraag 2 maand vooraf. Meer info op www.ec.europa.eu
Justus Lipsius gebouw
Sinds 1995 was dit het hoofdkwartier van de Raad van de Europese Unie. Hier liep vroeger de Lipsiusstraat. Justus Lipsius was een Zuid-Nederlandse filoloog en humanist die nauwelijks iets met Brussel had want hij verbleef jarenlang in Leuven. Het gebouw, net als de andere gebouwen van de Europese Unie, met een opvallende glazen constructie biedt onderdak aan een conferentiezaal en het secretariaat. 2400 ambtenaren zijn er werkzaam. Mochten zij daartoe de tijd hebben, dan kunnen zij dagelijks een fikse wandeling maken want het Justus Lipsius gebouw bevat meer dan 24 km wandelgangen. En toch werd dit gebouw te klein en verhuisde de Raad naar het ernaast gelegen nieuwe gebouw Europa (vanaf maart 2017). Hiermee werd een grootschalig renovatieproject van het Résidence Palace beëindigd.
Europa, een ei als vergaderruimte
Eén blok van het oude Résidence Palace complex is omgebouwd tot de nieuwe hoofdzetel van de Europese Raad en kreeg de naam ‘Europa’. Hier zullen de staatshoofden en regeringsleiders van de EU mekaar ontmoeten op Europese toppen. Wegens de toetreding van steeds meer nieuwe lidstaten de voorbije jaren was het Justus Lipsiusgebouw immers te klein geworden. Van buitenaf doet de transparante gevel langs twee zijden wat vreemd aan met het patchwork van gerecycleerde eikenhouten raamkozijnen (3750 in totaal) die uit alle Europese landen werden gehaald. Binnen in het gebouw kom je voor een groot ei te staan. In dit eivormig geraamte vinden voortaan de topvergaderingen van de EU-top plaats. Door een glazen kubus omgeven met ledlampen valt ‘Europa’ in elk geval ’s avonds fel op.
De vloerbekleding van de grootste vergaderruimte bestaat uit een lappendeken van felle contrasterende kleuren. Op het plafond zijn dezelfde kleuren maar in een zachtere tint aangebracht. Het ‘ei’ of gloeilamp zoals de constructie ook wel wordt omschreven biedt plaats aan 3 conferentiezalen met tolkcabines, 10 kleinere vergaderzalen, 250 kantoren, een perszaal en eetzalen voor officiële diners. Op het dak zorgen fotovoltaïsche zonnepalen voor groene energiestroom.
Tussen het Justus Lipsiusgebouw en de nieuwe hoofdzetel ligt een voetgangersbrug. Vanaf maart 2017 vinden de EU-topvergaderingen er plaats.
John Cockerill
De Brits-Belgische staalman John Cockerill (1790-1840) mag beschouwd worden als de grondlegger van de Belgische staalindustrie. Hij liet o.a. de rails en delen van de locomotieven die werden gebruikt voor het eerste treintraject tussen Brussel en Mechelen (1835) fabriceren in de hoogovens en staalfabrieken in Seraing. Daar staat al een standbeeld ter ere van Cockerill. In 1872 werd op deze plek, het Luxemburgplein, een bijna kopie onthuld. Het beeld toont de man zelf met aan zijn voeten vier werklui. Normaal zou het standbeeld op de Louizalaan gekomen zijn, maar het stadsbestuur weigerde dit omdat … John Cockerill niet van Brussel afkomstig was.