Je zal merken dat er op Madeira veel suikerriet- en bananenplantages liggen. Ook zal je heel wat wijnstokken zien. Die moeten uiteraard gevoed worden met voldoende water. Levada's zijn irrigatiekanalen die water van het vochtige noorden naar de plantages van het zonnige zuiden brengen. Er zijn meer dan 2000 km kanalen waarlangs telkens een wandelpad ligt om deze te onderhouden.
Het noorden is sowieso al vochtiger dan het zuiden wegens méér regenval en de aanwezigheid van natuurlijke bronnen. Bovendien zijn de noordelijke regio’s minder bevolkt. Men heeft er dus water op overschot. Dus bedacht men een manier om het water van het noorden naar het zuiden te brengen, om te gebruiken op de landbouwgronden. Deze belangrijke levensader voor de gewassen is tevens organisatorisch in een systeem gebracht en wetmatig geregeld, het zogenaamde ‘levadarecht’.Gebruikers betalen een bepaald bedrag om het water tot op hun akkers te laten leiden.
Nog meer doeleinden
De levada’s zijn evenzeer van groot belang voor de watervoorziening in de zuidelijk meer bewoonde dorpen en steden. Zo krijgen de bewoners daar dus wel het nodige water als men de kraan opendraait. Een derde voordeel van de levada’s is het aanwenden van de kracht van het water die langs kleinere waterkrachtcentrales geleid wordt om voor elektriciteit te zorgen in de dorpen.
Zo spelen de levada’s een belangrijke rol op Madeira: als levensnoodzakelijke bron van leven voor de landbouwpercelen, voor menselijk gebruik, als middel voor energievoorziening én als dankbaar ‘instrument’ voor het wandeltoerisme.
Wandelen langs levada's
Bij de ontwikkeling van de levada’s was men zo slim om paden (‘esplanadas’) naast de kanalen aan te leggen. Zij dienden om de levada’s beter te kunnen onderhouden. Vaak was dit gevaarlijk werk want rotsen, bergwanden en diepe afgronden laten zich niet zomaar opzijzetten. Al decennia lang fungeren ze ook als prachtige wandelpaden. Ze laten toe om ook moeilijker toegankelijke natuurplekjes tóch te kunnen bereiken. Je hebt ze in niveau’s van gemakkelijk, middelmatig tot zwaar en dragen eveneens een nummer.
Veel hoogteverschil hoef je niet te overbruggen, máár vergeet niet dat ze soms langs randen van rotsen lopen met spectaculaire uitzichten op ravijnen, maar je hebt toch best geen hoogtevrees. De moeilijkste passages zijn wel beveiligd maar het blijft avontuurlijk. Soms moest men de paden naast de levada's door rotsen heen uitkappen, wat het soms nodig maakt om met een zaklamp te stappen in tunnels.
Wil je al een impressie van de levadawandelingen van thuis uit, met telkens een korte beschrijving? Bekijk hier de mooiste wandelingen op Madeira.
Veilige tips
Madeira leent zich uitstekend voor natuurwandelingen. Ga niet onvoorbereid op stap. Wat je ook in deze reisgids leest of via andere informatiebronnen, vergewis je steeds ter plaatse bij lokale bevolking, toeristische informatiekantoren of hotel over de huidige toestand. Een wandelpad dat aangegeven staat als veilig kan na een stevige regenbui snel veranderen.
Bergwandelschoenen uiteraard, en een wandelstok kan erg nuttig zijn. Laat je hoteleigenaar ook best weten welke wandeling je van plan bent te doen. Je gsm laat je dus beter niet achter in je hotelkamer.
Overzicht van alle levadawandelingen
Een overzicht vind je via deze link. Je vindt er ook meteen of de wandeling wel kan doorgaan. Soms zorgt de natuur er voor dat tijdelijk het traject niet kan gelopen worden uit veiligheidsoverwegingen. Neem dus zeker vooraf een kijkje op de website! http://www.visitmadeira.pt/en-gb/what-to-do/activities/search/madeira/activities/walks