Sauerland: stadswandeling in Arnsberg

Ontdek indrukwekkende bezienswaardigheden, zoals de Alter Markt

Arnsberg is een van de parels van Sauerland. Ooit hoofdzetel geweest van het hertogdom Westfalen. Hier vind je nog de traditionele woningbouw terug. De stad heeft twee marktpleinen, een oud en een nieuw. Wij maken een wandeling vanaf de Neumarkt, brengen je naar een verrassend mooie kerk, een uniek uitzichtpunt en via de oudste boom van de stad naar de Alter Markt. Lees meer

Download onze stadswandeling en zo mis je geen bezienswaardigheden in Arnsberg.
  • Ontdek de oude gebouwen van het klooster Wedinghausen
  • Leer de geschiedenis kennen van de kloosterpoort
  • Maak kennis met de geheimen van de Alter Markt
  • Geniet van het prachtige uitzicht vanaf het Denkmal
  • Wandel langs de oudste boom van Arnsberg
  • Rust even uit op de heuveltop bij de Schloss Ruïnes
Gratis reisgids downloaden

Ontdek de bezienswaardigheden van Arnsberg 

In onze reisgids lees je alle praktische informatie over parkeren, hoe te wandelen, ... Download hem nu met bovenstaande knop. 

Kerk ‘Propstei St. Laurentius’

Deze kerk met een bijzonder rijk interieur, vooral het vele bladgoud valt op, werd voltooid halfweg de 14de eeuw en maakte deel uit van het machtige klooster Wedinghausen. Samen met de stadskapel, waar we later langskomen, is dit de oudste kerk van Arnsberg. Er zijn wel heel wat verbouwingen geweest want de kerk had een dubbele functie. Enerzijds was ze kloosterkerk en anderzijds parochiekerk. Omdat die twee functies niet in mekaar mochten lopen werd er een muur in gebouwd, later werd die vervangen door een hekken. Toen het klooster zijn functie verloor verdween het hekken en moest men de beide niveaus van de kerk gelijk maken.

Rechts van de kerk zie je de kloosterpoort, de Hirschberger Tor. Vroeger stond hier een ontvangstgebouw van het klooster en maakte de verbinding met de twee kloostergebouwen achter de huidige poort. In 1826 was deze vervallen en vervangen door deze poort. Die poort werd op zijn beurt gebouwd in 1753 bij het kasteel van Hirschberger. Toen dat kasteel verdwenen was wou men de poort bewaren. Ze werd steen voor steen afgebroken en hier geplaatst in 1826. De beelden zijn jachttaferelen van een hertenjacht en de jacht op een beer. 
 
Als je uit de kerk komt stap je niet door de poort maar ga je direct links. Op het plein zie je een opvallend glazen gebouw, het Lichthaus. Je wandelt hier op het kloosterhof tussen voormalige kloostergebouwen van het Klooster Wedinghausen. Het Lichthaus moet je zien als een kunstwerk opgetrokken op de plaats van de zuidelijke vleugel van het klooster. Dit gebouw sloot het kloosterhof af. Je wandelt er langs en komt zo in de kloostertuin terecht die hoger gelegen is.

Ehmsendenkmal

Het Ehmsendenkmal is vooral bekend voor het prachtige panorama dat je hier krijgt op de oude stad en de nieuwe benedenstad. Dit paviljoen werd opgetrokken ter ere van Emst Ehmsen in 1897. Ehmsen is de oprichter van Sauerlandse bergvereniging (SGV), de voorloper van een toeristische vereniging. Hij verdeelde folders en affiches om Sauerland bekendheid te geven, gaf tips om te overnachten en Sauerland te verkennen. Ehmsen stierf in 1893.
Tip: de akoestiek in het paviljoen is heel bijzonder, het kreeg daardoor de bijnaam van ‘fluisterpaviljoen’. 

Alter Markt

Wandel tot bij het Rollhaus, een draaibare kooi met een dakje. Hierin kwamen mensen terecht die een kleine diefstal gepleegd hadden, dronkaards of onzedelijke en ruziënde vrouwen. Deze kooi werd door de omstaanders zodanig gedraaid dat de persoon eerst duizelig werd en later heftig moest braken. Deze publieke vernedering werd niet door een strafrechter opgelegd maar wel door de lokale bevolking zelf. In 1698 werd de laatste straf in deze kooi voltrokken. Een vrouw die onzedelijke feiten gedaan had en daardoor een publiekelijk schandaal veroorzaakt had, werd gedurende 3 uur rondgedraaid door de bewoners.

Bij deze kooi zie je ook de toegang tot het Sauerlandmuseum. Begin september 2019 werd de nieuwbouw in gebruik genomen, achter dit statig gebouw. Misschien heb je het gezien toen je naar de Neumarkt reed met de auto, de toegang echter is alleen hier op de Alter Markt. Dit historische gebouw dateert van begin 17de eeuw en werd gebouwd door de keurvorst als zijn paleis. Sedert 1937 is hier het Sauerlandmuseum in ondergebracht. In 2018 werd het grondig gerenoveerd en in 2019 kreeg het een grote uitbreiding bij. In de nieuwbouw komen er alleen tijdelijke tentoonstellingen. In het historisch gedeelte is de vaste collectie te zien. 
Het is een regionaal museum die de geschiedenis brengt van het voormalige hertogdom Westfalen waartoe Arnsberg behoorde. En daarbij zijn ook kunstenaars uit Sauerland te zien, ook bij de tijdelijke tentoonstellingen. Meer info op www.sauerland-museum.de 

Blijf rechtdoor stappen, langs het Rathaus en de Maximilianbrunnen, beiden uit de 18de eeuw. Deze fontein staat precies op de plaats waar een bron was die de bevolking van water voorzag. Het was dus vroeger geen monument, het was zelfs een zeer lelijk gebouwtje. De keurvorst Maximiliaan liet er in 1779 een mooie bouwen zoals in zijn vorige woonplaats Bonn. Vandaar ook de naam. In 1984 werd het laatst gerenoveerd. Sedert 1811 staat de bron droog.

Stap verder rechtdoor en langs vakwerkhuizen kom je bij de Glockenturm. Deze poort behoorde tot de stadsmuur in de 12de eeuw. Maar 50 jaar na zijn bouw werd de stad uitgebreid en verloor de toren zijn functie. Toen de stadskapel in 1323 werd gebouwd werd de Glockenturm gebruikt als kerk- en klokkentoren. De toren heeft ondertussen wel wat verbouwingen en restauraties achter de rug. In 1600 werd het zelfs volledig vernield bij de stadsbrand maar volledig heropgebouwd volgens de oude plannen. De stadskapel zie je als je door de toren bent gestapt en het eerste straatje rechts zou nemen. De stadskapel kan niet bezocht worden.

Schloss Ruïne

Het kasteel op deze heuveltop werd gebouwd rond 1100, ter vervanging van een eerder sober gebouw. De keurvorsten hebben vanaf 1370 rijkelijk het gebouw uitgebreid en luxueuzer ingericht. Maar bij de Zevenjarige Oorlog (1762) werd het vernietigd en nooit meer heropgebouwd want de inwoners hadden de stenen gebruikt om hun huizen opnieuw op te trekken of te herstellen.

Lichtturm

De Lichtturm is een oude verdedigingstoren en heeft nu een totaal andere functie gekregen. Sedert 2012 is er een 'camera obscura' ondergebracht. In een donkere kamer krijg je beelden geprojecteerd over de buitenwereld maar dan omgekeerd. Daarnaast krijg je ook nog een multivisuele voorstelling. Er zijn vier voorstellingen per dag in het weekend (maart t/m oktober). Meer info op www.xn--frderverein-lichtturm-hec.de 

Wandelroute Arnsberg op kaart

Arnsberger Wald

De autorondrit die we je voorstellen tijdens je vakantie begint aan de Möhnesee en gaat via Arnsberg naar Glösingen, Hirschberg en Warstein. Terugrijden doe je het beste via Belecke, Mülheim naar Stockum aan de Möhnesee. Een paar plaatsen onderweg zijn zeker een bezoekje waard zoals Arnsberg en Warstein. Maar bovenal is het genieten van de natuur in het Arnsberger Wald en misschien zie je wel herten, want daarvan zijn er heel veel.

Wie zich wil verdiepen in het natuurpark van het Arnsberger Wald kan terecht op hun website www.naturpark-arnsberger-wald.de.

Warsteiner Welt

Warstein is een bekend bier in het noorden van Sauerland. In het stadje Warstein kan je de Warsteiner Welt bezoeken. 
Misschien niet zo bekend bij ons maar ze exporteren hun bier wel naar meer dan 60 landen. Ze hebben een heus bezoekerscentrum opgebouwd, Warsteiner Welt van waaruit je vertrekt voor een brouwerijbezoek. Eerst krijg je vooraf een 360° film te zien over het productieproces. Het bezoek aan de brouwerij gebeurt met een treintje. Reken toch van aankomst tot vertrek op zo'n 2 uur. De uitleg is eveneens in het Nederlands. In de toegangsprijs is 2 uur gratis drank inbegrepen.
Meer informatie op www.warsteiner.nl/brouwerij/bezoekerscentrum/ 
Adres: Warsteiner Welt, Zu Hause im Waldpark 1, 59581 Warstein
GPS-coördinaten: 51.426240, 8.355317

De brouwerij Warsteiner is ook organisator van een heel groot luchtballonevenement in september. Informatie over het ballonevent: www.warsteiner-wim.de 

Reviews en beoordelingen Arnsberg wandelroute

Heb je zelf tips of opmerkingen over Sauerland: Arnsberg? Plaats je beoordeling

Frans12 juli 2023

Tip Torhaus am Moehnensee is echt iets bijzonders. Verder complete gids met beknopte wandelingen.

Jos15 oktober 2022

Handig en compact!

Marcel Vernieuwe4 juli 2022

Eerste helft van 1965 als sergeant dienstplichtige 6TTR doorgebracht in Arnsberg. Aangesloten bij de plaatselijke zweefvliegclub. Onvergetelijk. Denk nog met weemoed aan mijn legertijd daar. Fijne mensen ontmoet met wie ik nog steeds in contact ben. Al verscheidene keren terug op bezoek geweest.

Hugo15 januari 2022

Zeer leuke wandeling gemaakt. Goede informatie over Arnsbeg met daarbij leuke tips

Arjan26 augustus 2020

Super overzichtelijk, staat veel info in. Met de stads wandelingen zie je dingen die je normaal nooit zou oppakken in een stad.

Als eerste onze promoties ontvangen?

Mis geen enkele van onze exclusieve aanbiedingen en last-minutes.

Deel deze info